Rilski manastir je jedinstven manastiru u Evropi, najveći i najpoznatiji pravoslavni manastiru u Bugarskoj. Nalazi se na jugozapadu Bugarske na planini Rila, nedaleko od glavnog grada Sofije, u dolini Rilske reke, na nadmorskoj visini od 1,147 m.
Istorija Rilskog manastira
Prema predanju manastir je osnovao pustinjak Sveti Jovan Rilski Čudotvorac u 10 veku. Jovan Sinait – Rilski je živeo od 930 godine u pećini. Kada su njegovi učenici došli da čuju njegovo učenje, na mestu te pećine je sagrađena mala kapelica a kasnije i crkvica. Rilski manastir je ponovo izgradio na sadašnjem mestu 1335. godine, lokalni srpski velmoža , protosevast Hrelja Omučević. Hrelja je bio jedan od vojnih zapovednika cara Dušana. Ktitor se potom zakaluđerio, i tu je obitavao i umro kao monah, pod imenom Hariton. U manastiru se nalazi njegova grobnica kao ktitora – monaha.
Pročitajte: Četiri razloga zašto car Dušan nije proglašen za sveca
Za vreme vladavine Osmanlija na ovim prostorima, krajem 14.veka i početkom 15. veka, monaški život je u potpunosti zamro, a manastir je više puta spaljivan i uništavan. Bratstvo je oživelo ponovo krajem 15. veka, potom manastir je 1935. godine od strane Turaka bio uništen do temelja i opljačkan.
Manastir je zapusteo i prošlo je više decenija, dok nisu putujući monasi tu zastali i opravili ga. Rilski manastir su ponovo izgradila tri brata iz oblasti Ćustendila, koji su preneli i mošti Jovana Rilskog, iz Trnova u manastir.
Manastirski kompleks je okružen zidinama visoke 24 metra, u središtu se nalazi glavna crkva posvećena Presvetoj Bogorodici, u kojoj se čuvaju mošti svetog Jovana Rilskog, jednog od najvećeg svetitelja pravoslavlja. Manastirski konaci imaju preko 300 soba, kelija, četiri kapele, igumanov stan, kuhinju, biblioteku, manastirsku riznicu i muzej.
Riznica manastira Rilski
U manastirskoj riznici se čuva preko 16000 rukopisa, bogate istorijske zbirke sa 35000 eksponata, ikona, dela umetnosti. Manastirski muzej čuva relikviju – Rafailov drveni Krst, koji je sam isklesao za života, a kasnije i izgubio i vid.
Manastir je značajan za Srbe, kao stari srpski prosvetiteljski centar, i u njemu je bilo mnogo srpskih knjiga i rukopisa.
Manastirski kompleks je proglašen nacionalnim istorijskim spomenikom 1976. a postao je deo UNESKO-ve Svetske baštine 1983. Od 1991. potpuno je pod upravom Svetog sinoda Bugarske pravoslavne crkve.
Izvor: www.viabalkans.com/ sr.wikipedia.org;