Manastir Žiča je srpski srednjovekovni manastir iz XIII veka. Nalazi se u blizini Kraljeva i pripada Eparhiji žičkoj. Glavna manastirska crkva je posvećena Vaznesenju Hristovom.
Istorija manastira Žiča
Iako se ne zna tačan period gradnje, pretpostavlja se da je to bilo početkom XIII veka. Kao ktitor manastira pominje se prvi srpski kralj Stefan Prvovenčani čije se mošti i dan danas nalaze u ovom manastiru. Osim njega značajnu ulogu u izgradnji ovog manastira imao je i njegov brat, Sveti Sava, koji je bio zaslužan za jedinstveni izgled manastira i njegovu prepoznatljivu crvenu boju.
Pročitajte još:
ZAŠTO JE MANASTIR ŽIČA CRVENE BOJE?
Nakon sticanja crkvene samostalnosti 1219 godine Žiča je postala prvo sedište srpske arhiepiskopije. Veruje se da je sedam srpskih kraljeva iz loze Nemanjića krunisano upravo u ovom manastiru. Tom se prilikom za svakog od njih pravio poseban ulaz u manastir, koji bi kasnije bio zazidan.
Prvo razaranje se desilo krajem XIII veka kada je manastir stradao u napadu Tatara. Nakon toga sedište arhiepiskopije je premešteno u Peć a manastir je kasnije obnovljen od strane kralja Milutina početkom XIV veka.
Nakon pada Srbije pod Osmansku vlast, 1459. godine manastir Žiča je stradao. Iako se tačno doba njegovog rušenja ne zna, poznato je da su žički iguman sa dva monaha 1520. godine napustila Žiču i osnovali manastir Šišatovac na Fruškoj gori. Mitropolit smederevski Zaharije je 1562. godine zatekao napuštenu Žiču, zbog čega on obnavlja monaške ćelije. U manastiru je 1587. godine preminuo patrijarh Gerasim (1575—1586). Nakon sloma Prvog srpskog ustanka, Osmanlije ponovo ruše manastir. Nova obnova počinje 1856. godine od strane novopostavljenog episkopa žičkog Joanikija.
Nadovezujući se na tradiciju Nemanjića u ovom manastiru kasnije se krunišu novi kraljevi, kralj Aleksandar Obrenović i kralj Petar I Karađorđević.
Prvi i Drugi svetski rat
Tokom Prvog svetskog rata manastir je strušen ali je već 1925. godine početa njegova obnova koja je trajala do početka Drugog svetskog rata. Tokom napada Nemaca u drugom svetskom ratu, manastir biva zapaljen a tadašnji episkor žički Nikolaj Velimirović odveden je u logor Dahau.
Obnova je početa tek 1965. godine ali je 1987. godine manastir zadesio zemljotres pa je to uticalo na kasniju obnovu manastira. Danas je Žiča ženski manastir. Nalazi se pod zaštitom države kao kulturno dobro od izuzetnog značaja.
Freske i ikone
Slikarski stil u manastiru je vizantijski. Poznato je da unutrašnjost glavne crkve krase freske koje datiraju iz perioda oko 1220 godine i nekoliko mlađih koje su nastale tokom 14. veka u vreme obnove manastira od strane kralja Milutina.
Lokacija manastira Žiča
Lokacija manastira je birana vrlo pažljivo tako da se nalazio na gotovo istoj udaljenosti od Carigrada i Rima. Danas manastir okružuju izuzetne destinacije koje privlače goste tokom cele godine. Neka od tih mesta su etno sela Lopatnica, Bogutovačka i Mataruška banja, srednjovekovni grad Maglič i ski staza na planini Goč.
Veb sajt: zica.org.rs
