Vlaherna Crkva ili Bogorodičina crkva je bio pravoslavni vizantijski hram u sastavu carske palate u Carigradskom predgrađu Vlaherna. U ovoj crkvi je uspostvaljen praznik Pokrova Presvete Bogorodice.
Istorija Vlahernske crkve
Izgradnju hrama u podnožju šestog brda Carigrada započela je 450. godine, carica Pulherija, a završio je nakon njene smrti car Markijan. U ovu crkvu je 473. godine iz Svete zemlje prenet Pokrov Presvete Bogorodice. Tom prilikom je izgrađena posebna kapela u kojoj je pokrov bio čuvan.
Hram je u vreme careva Justina I i Justinijana I privukao veliki broj hodočasnika. Prilikom jedne opsade Carigrada od strane Avara, vođa napadača bio zastrašen ugledavši na zidovima like žene u neobičnoj odeći. Upravo u to vreme je patrijarh Sergije u pratnji budućeg cara Konstantina III duž zidina nosio čudotvornu ikonu.
Tokom opsade Saracena (hrišćanski naziv za muslimane) 910. godine, po predanju Presveta Bogorodica je dok su se verni molili u hramu, prostirala nad Carigradom beli pokrov (omoforom). U spomena na ovaj događaj je uspostavljen pravoslavni praznik Pokrova Presvete Bogorodice.
Nakon velikog požara 1070. godine, crkva je izgorela i nakon toga izgrađena ponovo, ali je zadržala poštovanje. Ana Komnina opisuje da je u u svojim spisima kako se pokrov bogorodičin sam podigao, otkrivajući lice Bogorodice, a dan nakon toga neobjašnjivo ponovo pao.
Pročitajte i ovo: Najstarija zadužbina Stefana Nemanje posvećena Presvetoj Bogorodici leži u ruševinama
Za vreme latinske okupacije Carigrada hram je opustošen i više nije uspevao da postigne staro poštovanje. Tokom 1434. godine crkva je ponovo zapaljena i srušena. Nije obnavljana sve do 19. veka.
Tokom jedne posete Carigradu (Istanbulu) moskovski patrijarh Nikon doneo je više
ikona u Moskvu. Tom prilikom u jednoj od njih je patrijarh aleksandrijski Pajsije prepoznao antičku Vlahernsku ikonu. Danas se ova ikona čuva u Tretjakovskoj galeriji u Moskvi u jednom od najvećih muzeja likovne umetnosti u Rusiji.
