Manastir Palja smešten je na Vlasinskoj visoravni u selu Palja. Udaljen oko 50 kilometara od Surdulice. Posvećen je Vavedenju Presvete Bogorodice i pripada Eparhiji vranjskoj.
Istorija manastira Palja
Veruje se da je sadašnja crkva iz IX veka (tačnije 818. godine), a da je obnovljena u XIII veku. Kao ktitor ovog manastira pominje se vizantijski car Roman Diogen kojem je manastir služio kao usputna stanica ili odmorište. U 13. veku obnovili su ga Dejanovići koji su i upravljali ovim prostorima u to vreme. Manastir se sam izdržavao, tokom istorije bio je i muški i ženski, a monaha je u njemu bilo do balkanskih ratova. Posle I svetskog rata u njemu nema više monaha i takvo stanje ostaje do nedavno.
Međutim prema nekim pričama ovo je jedan od najstarijih sačuvanih hramova u ovom delu Evrope. Predanje kaže da je građen u rano pravoslavnom stilu negde u 2. veku o čemu svedoče temelji katakombi. Sama crkva i katakombe su pak bile podignute na mestu svetilišta pod otvorenim nebom. Ovaj podatak nije zvanično potvrđen i postoji sumnja u ispravnost te tvrdnje.
U blizini samog manastira se nalazi izvor za čiju vodu postoji verovanje da je lekovita. Mnogi dolaze da se umiju ili ponesu ovu vodu. Jedni ovaj izvor zovu izvor Svete Petke, dok ga drugi nazivaju izvorom Svetog Save, a treći izvorom Presvete Bogorodice.
Episkop vranjski Pahomije, započinje detaljnu obnovu ovog drevnog manastira 2006. godine. Manastir još uvek nije kompletno obnovljen. Narod se kod ove svetinje okuplja nekoliko puta godišnje i to: na Svetog proroka Jeremiju (14. maja), na Svetog proroka Iliju (2. avgusta) i na Uspenije Presvete Bogorodice (28. avgusta).
Video prilog o manastiru Palja:
