Na mestu gde se nekada nalazila prva srpska država, koju je podigao Stefan Nemanja, danas nema ničeg. Retko ko danas da je uopšte i čuo za Deževu i Miščiće, a upravo u ovoj dolini bili su prvi dvori Stefana Nemanje.
Mesto rođenja svetog Save
Upravo tu su se rodili i rasli budući srpski kraljevi Stefan Prvovenčani, Radoslav, Vladislav, Uroš, Dragutin i Milutin. U današnjem zaseoku Miščića nedaleko od Petrove crkve i Đurđevih stupova rođen je i naš prvi srpski prosvetitelj Rasto Nemanjić, Sveti Sava.
Tamo gde je Stefan Nemanja prvi put ugledao sina Rastka (Sv. Savu) danas je posađen hrast i pored njega leži drevni kameni krst. Odmah pored drveta stoji i jedan metalni prohromski krst, da obeleži ovo sveto mesto.
Predanje kaže da se po povratku iz ratnog pohoda veliki Župan Stefan Nemanja uzimajući prvi put u naručje svog tek rođenog sina Rastka izgovorio: „Mišče moje malo“. Otuda ovo selo i nosi naziv Miščić.
Sećanje na prvog srpskog prosvetitelja održavaju meštani ovog kraja. Tradicionalno se svake godine kod metalnog krsta u selu Miščići, gde se po predanju nalazila kuća u kojoj je rođen Rastko Nemanjić, kroz besedu i bogat kulturni program slavi prvi srpski prosvetitelj.
Narod ovog kraja ne čekajući na reakcije srpske države sam pokrenuo izgradnju crkve u centru Deževe, nedaleko od nekadašnje Nemanjine saborne crkve. U pomoć za izgradnju ove crkve uključili su se mnogi vernici iz dijaspore.
Turistički potencijal Deževske doline
Deževska dolina je još daleko od očiju šire javnosti, ovde nema turista, a i oni koji dođu obiđu Petrovu crkvu i odu, a da i ne navrate do Savinog rodnog sela. Umesto da cela Deževska dolina bude mesto srpskog hodočašća i okupljanja ona je danas gotovo pa zaboravljeno i napušteno mesto.
Pročitajte i ovo: Zašto car Dušan nije proglašen za sveca?
A zapamtite, to je zemlja kojom su nekada hodali i u svet polazili Vukan, Stefan, Rastko, Dragutin, Milutin…
Lokacija Deževske doline
Deževska dolina se nalazi nedaleko od Novog Pazara, u blizini manastira Đurđevi Stupovi i Petrove crkve.
