Manastir Morača je srpski srednjevekovni manastir u Crnoj Gori u opštini Kolašin. Nalazi se na desnoj obali Morače u proširenom delu kanjona. Po njemu je i manastir dobio ime. Manastir pripada Crnogorsko-primorskoj mitropoliji.
Istorija manastira Morača
Ktitor manastira je Stefan Vukanović Nemanjić, sin kralja Vukana i unuk velikog župana Stefana Nemanje. Izgrađen je davne 1252. godine a sam datum gradnje i njen ktitor su navedeni u natpisu na nadvratniku zapadnog portala. U hramu se nalazi i veliki kameni sarkofag – grobnica, u kojoj je verovatno sahranjen ktitor Manastira, knez Stefan. Osim mošti ktitora u manastiru se nalaze i mošti svetog Haralampija, tačnije desna ruka. Za ovog sveštenomučenika se veruje da je umro u svojoj 113 godini života.
Dolaskom Turaka na ove prostore manastir je spaljen 1505. godine. Bio je napušten sve do 1565. ili 1570. godine kada je obnovljen, pod patronatom igumana Tome i Vukića Vučetića. Poslednji napad Osmanlija na ovaj manastir desio se 1877. godine ali je tom prilikom manastir odbranjen od napada. Današnji izgled manastira potiče iz 1935. godine kada je učinjena znatna restauracija.
Freskopis manastira Morača
U Morači se nalazi i jedna od najlepših i najznačajnijih ikonopisanih celina kod nas. Stari živopis, iz 1252. godine, koji je nekada prekrivao sve zidove crkve, sačuvao se sada samo u đakonikonu, i to u lošem stanju. Posebnu vrednost manastira čine freske posvećene proroku Iliji. Među njima, ima i onih iz 13 veka, kao što su nadaleko čuvena „Gavran hrani proroka Iliju“, zatim „Pomazivanje careva i proroka“, „Rođenje Jovana krstitelja“ i dr.
Pomenuta freska ,,Gavran hrani proroka Iliju” je na svetskoj izložbi ikona 1952. godine u Parizu nagrađena visokim drugim mestom.
Smatra se da manastir ima jednu od najznačajnijih zbirki ikona u Crnoj Gori i Srbiji. Ikone nastale u 13 i 18 veku pripadaju redu najlepših dela tog vremena.
Manastirski kompleks se sastoji od saborne crkve Uspenja Bogorodice, male crkve Svetog Nikole i zgrada konaka. Ispod manastira Morača je vodopad Svetigora, koji sa visinom od 40 metara spada u jedan od najleših u Crnoj Gori.
U manastiru se nalazi ruka svetog Haralampija.
Lokacija manastira Morača
U blizini manastira planirana je izgradnja akumulacije za hidrocentralu čija gradnja može da ugrozi sam lokalitet manastira.
